“Persona nedir?” sorusuna; belirli bir ürün, hizmet ya da internet sitesini kullanabilecek bireylerin incelenerek ortak özelliklere göre gruplandırılması sürecidir, şeklinde yanıt verilebilir. Tüketicilerin ve kullanıcıların ihtiyaçlarını, beklentilerini ve davranışlarını anlamak için persona oluşturmak kritik bir adımdır. Söz konusu süreç, hedef kitleye yönelik daha etkili stratejiler geliştirilmesine olanak tanırken kullanıcı deneyimini iyileştirmek ve daha uygun çözümler sunmak açısından da önem arz eder.
Persona Oluşturmak Neden Önemli?
Ticari işletmelerin ve markaların, rekabet ortamında öne çıkabilmeleri için stratejik olarak persona oluşturması önemlidir. Söz konusu husus, ürün ve hizmetlerin sunulacağı hedef kitlenin önceden belirlenmesini ve pazarlama faaliyetlerinin bu doğrultuda planlanmasını sağlayarak daha nitelikli tanıtım stratejilerinin geliştirilmesine imkan tanır. Bu sayede satışların artırılması ve müşteri memnuniyetinin sağlanması daha sistemli bir şekilde gerçekleştirilebilir.
Persona Nasıl Belirlenir?
İşletmelerin persona belirleme sürecine başlarken ilk olarak hedef kitle araştırması yapması gerekir. Buna bağlı olarak potansiyel müşterilerin temel nitelikleri saptanabilir. Örneğin; hedef kitlenin satın alma faaliyetleri, ürün tercihleri, sosyo-ekonomik durumları ve yaş ortalaması gibi kritik veriler raporlanır. Ardından elde edilen müşteri profilinin temel sorunları ve ortak beklentileri belirlenmelidir.
Persona Nasıl Oluşturulur?
Persona oluşturulurken müşteri profilinin spesifik özelliklerinin belirlenmesi için birden fazla yöntem kullanılabilir. Bu kapsamda hedef kitle belirleme sürecini kolaylaştıran teknikler ve uygulama adımları aşağıdaki gibidir:
- Persona oluşturma yöntemleri arasında veri toplama çalışmaları öne çıkar. İlgili teknik kullanıldığında hem hedef kitleye hem de faaliyet gösterilen pazara yönelik bilgiler raporlanır. Ardından toplanan verilerin analiz edilmesiyle müşteri profiline nasıl ulaşılacağı değerlendirilebilir.
- Persona oluşturma tekniklerinden biri de potansiyel alıcıların ortak problemlerinin belirlenmesidir. Söz konusu yöntemle birlikte mevcut sorunların saptanması ve ileriye yönelik etkili çözüm stratejilerinin geliştirilmesi mümkündür.
- Pazarlama faaliyetleri için persona belirlenirken müşterilerin demografik özelliklerinin saptanması da önemlidir. Bu kapsamda hedef kitlenin yaş ortalaması, gelir düzeyi, konumu, medeni durumu ve eğitim seviyesi gibi bilgiler derlenmelidir.
Yukarıda sıralanan tekniklerle potansiyel müşteri profili oluşturulduktan sonra düzenli analizlere devam edilmesi gerekir. Böylece kurgusal persona, alıcıların tercihleri ve eylemleri doğrultusunda daimi bir hedef kitleye dönüştürülebilir.
Persona Çeşitleri Nelerdir?
Ticaret alanında müşteri profili belirleme stratejileri göz önünde bulundurulduğunda dört temel persona çeşidi ortaya çıkar. İlgili hedef kitle türleri ve temel nitelikleri ise aşağıdaki gibidir:
Amaca Odaklanan Persona
Amaca odaklanan persona, bir işletme ya da marka tarafından hedeflenen başarıya ulaşılması için oluşturulur. Bu kapsamda satış planları ve hitap edilecek olan müşteri profili özelinde etkili stratejiler geliştirilir.
Role Odaklanan Persona
Role odaklanan persona hem işletme amaçları hem de müşteri davranışları çerçevesinde oluşturulur. Buna bağlı olarak alıcıların marka üzerindeki etkileri göz önünde bulundurulur.
Etkileşim Kuran Persona
Etkileşim kuran persona türünde temel amaç, potansiyel müşteri kitlesiyle etkileşim ortamı oluşturulmasıdır. Böylece tasarımcılar, alıcılara hitap eden ürün ve hizmetleri daha başarılı bir şekilde geliştirebilir. Ayrıca etkileşim kuran persona modelinin içerdiği iletişim ögeleriyle müşteri profilinin marka tarafından daha iyi tanınması planlanır.
Kurgu Personaları
Kurgu personaları, müşteri profilini tanımlamak amacıyla geçmiş dönemlerdeki deneyimlerin incelenmesini gerektirir. Hedef kitle modellerinin oluşturulmasında araştırma verilerinden çok gerçek yaşam uygulamalarına önem verilir.
Marketing Persona Nedir?
Pazarlama (marketing) personası, ideal müşteri profilini belirlemek için kullanılan kurgusal bir karakterdir. Pazar araştırmaları, gerçek veriler ve müşteri içgörüleri kapsamında oluşturulur. Potansiyel müşterinin yaşı, cinsiyeti, ilgi alanları ve beklentileri gibi tüm verileri içerir. Bu nedenle pazarlama çalışmalarının yapı taşı niteliğindedir.
Buyer Persona Nedir?
Buyer persona, ürün ve hizmetleri satın alma potansiyeli olan ideal müşterilerin kurgusal bir temsilidir. Pazarlama personasından farklı olarak doğrudan satın alma sürecine odaklanır. Bu nedenle geniş bir hedef kitle yerine ödeme yapmaya hazır olan müşterilere yönelik bir yaklaşımdır.
Persona Örnekleri
Personalar; alışveriş tercihleri, yaş, cinsiyet, satın alma motivasyonu ve meslek gibi unsurlar doğrultusunda değişiklik gösterir. Aşağıdaki maddelerde persona örneklerini görebilirsiniz:
- Özlem, 20 yaşındaki bir üniversite öğrencisidir. Medeni durumu bekar olan bu kişinin temel hedefi, yükseköğrenim programını başarılı bir şekilde tamamlamaktır. Bu kapsamda Özlem, verimli şekilde kullanabileceği fiyat-performans ürünü bir bilgisayar satın almak ister.
- Adnan, 45 yaşındaki bir bankacıdır. Evli olan ve ailesiyle birlikte yaşayan kişi, boş zamanında egzersiz yapmaktan hoşlanır. Bu bağlamda Adnan’ın temel hedefi sağlam ve kaliteli spor ekipmanlarına sahip olmaktır.
- Ali, 35 yaşında olan ve kişisel gelişim alanında çeşitli kurslara katılan bir bireydir. Yalnız başına yaşayan bu kişinin en büyük hedefi bir gün kendi kaleminden çıkan kitabı yayımlatmaktır. Bu bağlamda Ali, bilgi dağarcığını genişletmek ve kişisel gelişim alanında daha çok fikir edinmek için ünlü eserleri satın almak ister.
Bunlarla birlikte ideal müşteri profilleri, markaların ürün ve hizmetlerine göre değişiklik gösterir. Örneğin; hedef kitlesine lüks, pahalı ve kaliteli bir ürün sunan markaların ideal müşteri kitlesi gelir düzeyi yüksek kişilerdir.
Personanın Amacı Nedir?
Personanın temel amacı, işletmelerin potansiyel müşterilerini belirlemesi ve pazarlama çalışmaları en iyi şekilde planlamasıdır. Buna ek olarak mevcut hedef kitlenin genişletilmesi ya da memnuniyet seviyesinin artırılması için de profil analizi yapılabilir. Böylece markanın büyümesi, pazarlama masraflarının azaltılması ve müşterilerin taleplerinin başarılı bir şekilde karşılanması mümkün hale gelir.
E-Ticaret için Persona Oluşturmak Neden Önemlidir?
E-Ticaret yapan işletmelerin persona oluşturması, müşterilere sunulacak olan ürün ve hizmetlerin doğru bir şekilde fiyatlandırılması bakımından önemlidir. Bunun yanı sıra hedef kitlenin önceden belirlenmesiyle tasarımcılara daha etkili projeler geliştirme imkanı tanınır. Persona oluşturmanın dijital pazarlama alanındaki diğer kritik rolü ise markanın tanınırlığı ve tanıtım çalışmalarının başarısı hakkında fikir edinilmesini mümkün kılmasıdır.
Persona Çalışmasının Avantajları Nelerdir?
Persona çalışmasının en önemli avantajı, hedef kitleyle nasıl etkileşime geçileceğinin saptanmasını kolaylaştırmasıdır. Böylece pazarlama, reklam ve ürün geliştirme stratejileri üst düzeye taşınabilir. Ayrıca persona oluşturan işletmeler, müşteri kitlesinin geri dönüşlerini düzenli şekilde analiz ederek iyileştirme çalışmaları da yapabilir.
Etkili Bir Personada Olması Gerekenler Nelerdir?
Etkili bir personanın, hedef kitleye yönelik önemli bilgilere göre oluşturulması gerekir. Söz konusu hususlar arasında; yaş, konum, medeni durum, eğitim ve gelir seviyesi gibi demografik özelliklerle birlikte motivasyon unsurları yer alır. Bu kapsamda etkili bir persona oluşturulurken gerçekçi verilerden yola çıkılarak alıcıların temel sorunları ve beklentilerine önem verilmelidir.
SSS
Marka Personası Nedir?
Marka personası, ürün ve hizmetlerin sunulacağı ideal hedef kitleyi temsil eder. Ayrıca işletmelerin satış ve pazarlama çalışmalarına verimli bir şekilde geri dönüş sağlayan kişileri kapsar.
Müşteri Personası Ne Demek?
Müşteri personası, demografik özellikleri ve satın alma eğilimleri bakımından benzer niteliklere sahip olan müşteri profilini ifade eder.
Persona Ne Demek?
Persona kelimesi; kişi, karakter ve kimlik gibi kavramları temsil eder. Bununla birlikte terim, dijital pazarlama alanında spesifik bir müşteri profilini ifade etmek için kullanılır.
