ESBİS, Türkiye’de faal olan esnaf ve sanatkârların meslek kuruluşlarına ilişkin süreçlerle sicil işlemlerinin kayıt altında tutulmasını sağlayan bir sistemdir. Bu çerçevede sermaye sahiplerinin elektronik ortama aktarılan verileri, kurum tarafından toplanarak analiz edilir. Ayrıca sistem sayesinde esnaf ve sanatkârların bürokratik işlemlerinin verimli bir şekilde yürütülmesi mümkün hale gelir.
2005 yılından bu yana faaliyet gösteren ESBİS; vergi mükelleflerinin tescil, tadil ve terkin süreçlerinin yönetilmesinin yanı sıra analitik verilerin oluşturulmasını da sağlar. Bu sayede esnaf ve sanatkârlar gibi sermaye sahipleri için mesleki dayanışma ortamı oluşturulur. Buna ek olarak ESBİS sistemi, vergi mükelleflerine eğitim ve bilgilendirme hizmetlerinin sunulmasında da rol oynar.
ESBİS Açılımı Nedir?
Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı’na bağlı olan hizmetler arasında yer alan ESBİS’in açılımı Esnaf ve Sanatkârlar Bilgi Sistemi’dir. Dijital ortamda faaliyete geçirilen platformdan vergi mükellefi olan küçük sermaye ve zanaat sahiplerinin her türlü işlemi gerçekleştirilebilir.
Esnaf ve Sanatkârlar Odası Nedir?
Esnaf ve Sanatkârlar Odası, ilgili meslek grubu kapsamında faaliyet gösteren kişilerin hem sosyal hem de hukuki haklarının korunmasını sağlar. Bunun yanı sıra zanaat ve küçük sermaye sahiplerinin bilgilendirilmeleri aracılığıyla sektörel ortamın düzenlenmesine katkıda bulunur. Esnaf ve Sanatkârlar Odası aracılığıyla mesleki sorunların çözümlerine ilişkin çeşitli analizlerin yapılması da mümkündür.
Genel olarak il ya da ilçelerde bulunan merkezler, üyelerin sicil kayıtlarının tutulmasında rol oynar. Bununla birlikte odaların yöneticileri arasında, bölgede varlık gösteren esnaf ve sanatkârlar yer alır. Bilgilendirme faaliyetlerinin tamamlanması için toplantı ve seminerlerin düzenlendiği merkezlerde ticari konular da görüşülür. Bu sayede küçük sermaye sahipleriyle devlet kurumları arasındaki bağlantı güçlendirilirken aynı zamanda mesleki gelişimin desteklenmesi söz konusu olur.
ESBİS Amacı Nedir?
Elektronik ortama aktarılan istatistiksel veriler sayesinde küçük sermaye ve zanaat sahiplerine destek verilmesi, ESBİS’in amaçları arasındadır. Esnaf ve Sanatkârlar Bilgi Sistemi’nin oluşturulması sürecinde hedeflenen diğer temel unsurlar ise aşağıdaki gibidir:
- Ticaret Bakanlığı tarafından esnaflara yönelik olarak oluşturulan mesleki eğitimlerle yardım çalışmalarının geliştirilmesi
- Vergi mükellefi olan kişilerin sicil işlemlerinin gerçekleştirilmesi sürecinde zaman ve maliyet tasarrufu sağlanması
- Esnafların kendilerine ait olan ticari verilerle üyesi oldukları meslek grubuna dair bilgilere pratik bir şekilde erişmelerinin mümkün kılınması
Yukarıdaki unsurların yanı sıra faaliyet gösterilen çalışma alanlarında gerçekleştirilen işlemlerin merkezi olarak denetim ve kontrol altında tutulması da ESBİS’in amaçları arasındadır.
ESBİS Numarası Nedir?
Esnaf ve Sanatkârlar Odası’na kayıt olan kişilere sistem tarafından aktarılan özel kimliğe, ESBİS numarası ismi verilir. Uygulama sayesinde işletmelerin tanımlanması ve birbirinden ayırt edilmesi söz konusudur. Ayrıca küçük sermaye ve zanaat sahiplerinin ESBİS numaralarıyla başvuru, kayıt, belge ve işlem süreçlerini takip etmeleri mümkündür.
ESBİS Numarası Nasıl Öğrenilir?
ESBİS’e kayıt olan kişiler, elektronik ortamda hizmet sunan platforma kullanıcı adı ve şifre verileri aracılığıyla giriş yaparak kimlik numaralarını öğrenebilirler. Profile erişim sağlandıktan sonra panelin üyelik bilgileri menüsünden işletmeye ait olan detayların incelenmesi mümkündür. İlgili bölümde kullanıcıların ESBİS numaraları yazılıdır. Ayrıca sistemin destek hattına bağlanan veya ikamet ettiği bölgedeki esnaf sicil müdürlüğüne giden kişiler de bu veriye kolaylıkla ulaşabilirler.
ESBİS’e Kimler Kayıt Olabilir?
ESBİS platformuna esnaf ve sanatkâr olarak nitelendirilen tüm işletme sahipleri kaydolabilir. Bu çerçevede resmi sicil kaydı mevcut olan her bir bireyin sisteme üye olması mümkündür.
ESBİS’e Kayıt Yaptırabilecek İşletmeler
ESBİS’e kaydolarak hem ticari hem de mesleki süreçlere ilişkin çeşitli işlemleri yürütmesi mümkün olan işletme grupları arasında uluslararası bağlamda hizmet sunan firmalar yer alır. Diğer işletmeler ise şöyledir:
- E-ticaret kapsamında pazaryeri olarak faaliyet gösteren platformları yönetenler
- İnternet üzerinden ürün/ hizmet satışı gerçekleştirenler
- Esnaf ve sanatkâr olarak nitelendirilen tüm işletme sahipleri
Yukarıda belirtilen gruplardan birinde yer alan ve ticaretle ilgilenen kişilerin ESBİS platformuna üye olmaları mümkündür. Ayrıca sanatkâr birlikleri, esnaf odaları ve meslek kuruluşları da ilgili sistemden işlem yürütme hakkına sahiptir.
ESBİS Kullanıcıları
Esnaf ve Sanatkârlar Birliği Sistemi’nin kullanıcıları arasında Ticaret Bakanlığı birimleri ve sicil müdürlükleri yer alır. Konfederasyonlar ve federasyonlar da platforma kayıtlıdır. Bunun yanı sıra esnaflar, sanatkârlar ve söz konusu meslek grubu elemanlarının bir araya geldiği odalar ve birlikler de ESBİS kullanıcıları arasındadır.
ESBİS Kaydı Nasıl Yapılır?
ESBİS’e kaydolacak kişilerin öncelikle e-Devlet şifreleri aracılığıyla platformun resmi internet sayfasına erişmesi gerekir. Profil oluşturma sürecinde ise iletişim ve işletme bilgileri, kişisel detaylar, TC kimlik numarası sisteme aktarılır. Daha sonra ESBİS yetki talep formu adı verilen belgedeki faaliyet alanı, adres, sicil no gibi ticari veriler doldurulur.
İşletme bilgileri platforma aktarıldıktan sonra kayıt adımlarının başarılı bir şekilde tamamlanması amacıyla sisteme çeşitli dokümanlar yüklenir. Bunlar arasında; imza sirküleri, faaliyet belgesi, ticaret sicil gazetesi yer alır. Son aşamada ise başvurunun onaylanması beklenir.
ESBİS Nasıl Kullanılır?
ESBİS, e-Devlet entegrasyonu bulunan bir platform olduğu için sisteme e-Devlet bilgileriyle giriş yapılabilir. Kullanım aşamasında sistemde yer alan farklı menülerin incelenmesi mümkündür. Örneğin; işletmeye ait olan belgelerin düzenlenmesi, sertifika başvurularının yapılması ve bildirimlerin takip edilmesi gibi işlemler gerçekleştirilebilir.
ESBİS’e Kayıt Olmanın Sağladığı Avantajları Nelerdir?
ESBİS platformu sayesinde esnaflığa devam etmeyip bu durumu meslek kuruluşlarına bildirmeyen kişilerin kayıtları denetlenir. Platformun sağlamış olduğu diğer avantajlar ise şu şekildedir:
- İşletmelerin gerçek sayıları belirlenir.
- MERNİS kapsamındaki verilerle yapılan eşleştirmeler sonucunda hatalı bilgiler ortaya çıkarılır.
- İlgili meslek kuruluşlarının yönetim birimlerinde görev alma hakkı mevcut olmayan kişiler tespit edilir.
- Esnaf ve sanatkârların gerçekleştirdiği işlemlerin mevzuata uygunluğu incelenerek haksız girişimler önlenir.
- Meslek kuruluşlarının denetim mekanizmaları aracılığıyla düzenli bir şekilde işlemeleri sağlanır.
- Sicil işlemlerinde herhangi bir maddi veya hukuki haksızlığın hayata geçirilmesinin önüne geçilir.
- Küçük sermaye ve zanaat sahiplerinin anlaşmalı bankalar aracılığıyla ödemelerini gerçekleştirmelerine imkan tanır.
- E-imza kullanılarak belge oluşturulduğu için güvenli bir işleyişe sahiptir.
Yukarıdaki unsurlara ek olarak esnafların güncel adreslerinin aktarıldığı ulusal veri tabanının oluşturulmasında da platformun önemli bir rolü vardır.
ESBİS Belge Doğrulama Nasıl Yapılır?
Platforma e-Devlet bilgileri aracılığıyla giriş yapan kullanıcılar “Belge Doğrulama” menüsüne erişim sağlayabilirler. İşlemi gerçekleştirmek için TC kimlik ve doküman numarası, sistem tarafından oluşturulan kod gibi verilerin doldurulması gerekir.
ESBİS Üzerinden Hangi Raporlar Alınabiliyor?
EBSİS üzerinden öncelikle açılıp kapanan işletme sayısını gösteren belgelerin alınması mümkündür. Bununla birlikte aşağıdaki raporlar da platform üzerinden alınabilir:
- Adres veya ünvan değiştiren esnafları temsil eden dosyalar
- Çalışma alanlarına ve meslek kuruluşlarına ilişkin istatistiksel raporlar
- İl ve ilçe bazında sunulan esnaf sayısı belgeleri
- Kuruluşların genel kurul bilgileriyle toplantı kararlarını yansıtan dokümanlar
Sistem aracılığıyla erişim sağlanan raporlar incelendiği takdirde temel verilerle birlikte sektörel gelişmeler ve büyüme oranı da öğrenilebilir.
Esnaf ve Sanatkârlar Odasına Kayıt Olmanın Avantajları Nelerdir?
Esnaf ve Sanatkârlar Odası’na üye olan kişiler, mesleki faaliyetlerini daha güvenli ve sistematik bir ortamda gerçekleştirme fırsatına erişirler. Aynı zamanda sektörel bazda gelişim gösterme olanağına ulaşan işletmeler, ilgili kuruluşlar aracılığıyla seminer ve eğitim programlarından yararlanabilirler. Yasal hakların korunması ve belge işlemlerinin pratik bir şekilde tamamlanabilmesi de platformun avantajları arasında yer alır.
Esnaf ve Sanatkârlar Odasına Kayıt Zorunluluğu Var mı?
Türkiye’de faaliyet gösteren küçük sermaye ve zanaat sahiplerinin her biri, Esnaf ve Sanatkârlar Odası’na kaydolma yükümlülüğü taşır. Bu kapsamda sicil ve oda kaydı zorunlu olup isteğe bağlı değildir.
Esnaf ve Sanatkârlar Odasına Kayıt Adımları Nelerdir?
Sicil tescilleme işlemini gerçekleştiren işletme sahipleri, Esnaf ve Sanatkârlar Odası’na kaydolmak için ilk olarak yazılı ya da elektronik başvuruda bulunmalıdır. Daha sonra izlenmesi gereken adımlar dijital platform üzerinden gerçekleştirilir ve e-Devlet entegrasyonu sayesinde gerekli bilgiler sisteme aktarılır. Sicil kaydı için platforma işlenen veriler ise aşağıdaki gibidir:
- İsim ve soyisim
- TC kimlik numarası
- Hitap edilen sektör
- Meslek kolu
- NACE kodu
- İşletmenin adı ve mevcut adresi
- Faaliyet alanı tanımı
- Mevcutsa şube verileriyle temsilci ayrıntıları
Esnaf ve Sanatkârlar Odası kayıt işlemleri tamamlandığında ESBİS faaliyet belgesinin hazırlanması mümkün hale gelir. Bu kapsamda tescil süreci başarılı bir şekilde sonlandırılır ve işletme sisteme tanımlanır.
S.S.S
ESBİS’e e-Devlet Üzerinden Giriş Yapılabilir mi?
E-devlet üzerinden platforma giriş yapılması mümkündür. Dijital ortamda erişim izinlerine onay veren kişiler söz konusu platforma güvenli bir şekilde ulaşabilir.
ESBİS NACE Kodu Nedir ve Kaç Hanelidir?
İşletmelerin hangi faaliyet alanında hizmet sunduğunu belirten sınıflandırma bilgisi, NACE kodu olarak adlandırılır. Resmi kayıtlarda kullanılan veri, toplamda altı hanelidir.
ESBİS NACE Kodunu Nereden Öğrenebilirim?
Platforma e-Devlet üzerinden giriş yapan işletme sahipleri NACE kodunu öğrenebilirler. Ayrıca bağlı olunan Esnaf ve Sanatkârlar Odası’na ya da sicil müdürlüğüne gidilerek de söz edilen bilginin sorgulanması mümkündür.
ESBİS Yetki İptal Formu Nedir, Nasıl Doldurulur?
ESBİS kayıt iptali formu olarak adlandırılan belgeyle birlikte sistemde mevcut olan yetki izinleri kaldırılabilir. Esnaf ve Sanatkârlar Odası’ndan veya platformdan temin edilebilen dokümanın eksiksiz olarak doldurulmasıyla işlem kısa sürede tamamlanır.
Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesine Nerede Yayınlanıyor?
Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesi belgesinin yayımlandığı platform ESBİS’tir. Belirli aralıklarla güncellenen doküman, sicil bilgilerine pratik bir şekilde erişilmesini mümkün kılar.