“CDN nedir?” sorusuna; bir web sitesinin içeriğini en hızlı şekilde sunmak için kullanılan ve farklı coğrafi konumlarda bulunan sunucu kümesidir, şeklinde yanıt verilebilir. Content Delivery Network (İçerik Dağıtım Ağı) teknolojisi temel olarak içeriklerin en düşük ağ ve işlem kaybıyla kullanıcılara sunulmasını hedefler.
Kullanıcı deneyimini artırmak ve hemen çıkma oranını düşürmek isteyen birçok haber ve e ticaret sitesi CDN kullanır. Aynı zamanda hız problemi yaşamak istemeyen hizmet sitelerinden bloglara kadar farklı türden web siteleri de ilgili teknolojiden yararlanır.
CDN Nedir?
CDN, internet üzerinden içerik dağıtımını hızlandırmak için farklı bölgelere yerleştirilen sunucular üzerinden hizmet veren bir teknolojidir. CDN açılımı ise Content Delivery Network (İçerik Dağıtım Ağı) şeklinde olup söz konusu teknolojinin temel işlevini net şekilde ortaya koyar. İlgili teknolojiyi kullanan sitelerin bazı dosyaları, (JavaScript, CSS, görseller vb.) farklı bölgelerdeki sunuculara kopyalanır. Herhangi bir kullanıcı siteye girmek istediğinde bu dosyalar kendisine en yakın konumdaki sunucudan yüklenir. Uygulama sayesinde site hızı artırılır ve kullanıcı deneyimi iyileştirilir.
İçerik dağıtım ağı, dünya üzerindeki birçok ülkede ve bölgede sunuculara sahiptir. Web sitelerinin kopyalanan dosyaları bu sunucularda dağıtık olarak belli bir süreliğine barındırılır. Söz konusu teknoloji, sitelerin ve sayfaların açılış hızındaki gecikmeleri en aza indirirken DDOS saldırılarına karşı da belirli bir ölçüde koruma sağlar.
CDN Nasıl Çalışır?
Web siteleri ziyaret edildiğinde ekranda beliren görseller, fontlar, kodlar ve diğer dosyalar normal şartlarda sitenin ana sunucusundan yüklenir. Ana sunucu ise site sahibinin seçimine göre tek bir konumdadır. Bu konum, çoğunlukla sitenin yayın yaptığı ülkedir. Aynı ülkedeki kullanıcılar siteye bağlandığında sunucuya hızlı şekilde erişilir ve ilgili sayfa hızlı şekilde açılır. Ancak farklı bir ülkedeki kişi web sitesine girdiğinde durum değişir. Uzak bir konumdaki sunucuya erişim sağlamak zaman alır ve ilgili durum nedeniyle sitenin açılış hızı yavaşlar. Böyle bir durumda ise CDN ağı devreye girer.
CDN, farklı konumlarda yer alan sunuculara sahiptir. Söz konusu sitenin dinamik verilerini bu sunuculara belli bir süreliğine depolar. Herhangi bir kullanıcı siteye girmek istediğinde veriler, kendisine en yakın konumdaki sunucudan çekilerek verilir. Böylece farklı konumdaki kullanıcılar için de sitenin hızlı şekilde açılması sağlanır. Sistemin çalışma prensibi ise aşağıdaki adımlarla gerçekleşir:
- Uzak bir konumdaki kullanıcının internet sitesine girmeye çalışmasıyla talep ana sunucuya gönderilir.
- Ana sunucu, kullanıcıya yanıt verir ve sayfanın açılmasını sağlar. İşlemi gerçekleştirirken aynı zamanda kullanıcıya en yakın konumdaki CDN server için de bir kopya oluşturarak gönderir.
- Daha sonraki süreçte o bölgeden siteye girmek isteyen kişilere yanıt, ana sunucu tarafından değil kopya oluşturan CDN sunucusu tarafından verilir.
Bunlarla birlikte kopyalanan veriler belli bir süre saklanır ve ilgili bölgeden siteye girişin olmaması durumunda silinir.
CDN Ne İşe Yarar?
CDN’in temel amacı, site hızının yükseltilmesi ve optimize edilmesidir. Uzak ve farklı bölgelerden bağlanan kullanıcılara, en yakın konumdaki sunucudan dosyaları göndererek sitenin hızlı açılmasını sağlar. Söz konusu yararlarla ilgili diğer detaylara ise aşağıda yer verilmiştir:
Azaltılmış Ana Sunucu Yükü
Kullanıcılardan gelen isteklerin farklı sunuculara dağıtılması, ana sunucuya binen yükün azaltılmasına imkan tanır. Yoğun trafiğin olduğu zaman dilimlerinde dahi ana sunucunun yükü aşırı değildir. Bu sayede sitenin erişime kapanması ya da bağlantı sorunlarının ortaya çıkması gibi problemler oluşmaz.
DDOS Koruması
Web sitelerine yönelik yapılan DDOS saldırıları, ana sunucu üzerinde sanal bir yük oluşturarak platformun yavaşlamasına ya da erişime kapanmasına neden olur. Bu noktada CDN internet üzerinden gelen yükleri farklı sunucular üzerinden karşılar. Dolayısıyla ana sunucudaki yük hafifler ve web sitelerinin DDOS saldırılarına karşı daha dayanıklı olmasını sağlar.
CDN Neden Önemlidir?
Web sitelerinin temel amacı; hedef kitlesine ulaşmak, ürün ya da hizmetlerini online ortamda sunmaktır. Söz konusu amaca ulaşmak için kaliteli bir kullanıcı deneyimi sunulmalıdır. Site hızı ise bu noktada kritik bir rol oynar. Yapılan araştırmalar, kullanıcıların geç açılan sitelerden hemen çıktığını ve bir daha ziyaret etmemeyi tercih ettiğini gösterir. Bu doğrultuda CDN, site hızının iyileştirilmesi ve optimize edilmesinde kullanılan en kilit teknolojilerden biridir.
Hızın yanı sıra DDOS saldırılarına karşı siteye direnç kazandırması da ilgili teknolojinin önemli işlevlerinden biridir. Ayrıca trafik ağının başarılı şekilde yönetilmesini sağlar. Sitenin yoğun şekilde ziyaret edildiği zaman dilimlerinde başarılı performans sergilemesine de katkıda bulunur.
Hangi Siteler CDN Kullanmaktadır?
CDN’in tüm web sitelerinde kullanılması mümkündür. Ancak teknoloji temelinde global trafiği olan sitelere yöneliktir. Bölgesel olarak hizmet veren platformlarda hız konusunda iyileşmeler sağlasa da bu iyileşmeler son derece sınırlıdır.
CDN’in Avantajları Nelerdir?
İçerik dağıtım ağı teknolojisinin sağlamış olduğu avantajlar, sitenin konumuna ve trafiğine bağlı olarak farklılık gösterir. Bununla birlikte teknolojinin sağladığı avantajlar şu şekilde sıralanabilir:
- Daha hızlı yüklenme süreleri
- Gelişmiş güvenlik (DDOS koruması)
- Bant genişliği maliyetlerinin minimize edilmesi
- Trafik yönetimi
Yukarıda yer alan avantajlara sahip olmak için CDN giriş işleminde kaliteli servisler tercih edilmelidir.
CDN Kullanmanın Dezavantajları Nelerdir?
CDN dezavantajları arasında içerik dağıtımında kullanılan sunucudaki arızanın, belirli konumdaki kullanıcıların siteye erişimini engellemesi yer alır. Teknolojinin diğer dezavantajları ise aşağıdaki gibidir:
- Sunucular, birden fazla sitenin dosyalarını içerir ve bazı dönemlerdeki yoğunluk nedeniyle gecikme sürelerinin artmasına yol açar.
- Hedef kitleyle sunucunun yer aldığı bölge arasında uyumsuzluklar olabilir. İlgili durumda sitenin yüklenme süresi yavaşlar.
Yukarıdaki unsurların yanı sıra maliyet, güvenlik riskleri ve sınırlı özelleştirme gibi dezavantajları da mevcuttur.
